MANASTIR HILANDAR

MANASTIR HILANDAR

Jedan od tri negrčka manastira na Svetoj Gori jeste Hilandar, srpska carska lavra. Istorija Hilandara može se pratiti od 1198. godine, od njegovog drugog osnivanja. Osnivača Hilandarasu Svetog Simeona i Svetog Save, bivšeg velikog župana Stefana Nemanje i njegovog najmlađeg sina Rastka. Oni su istovremeno i osnivači samostalne srpske države (Nemanja) i autokefalne srpske pravoslavne crkve (sv. Sava). Shvativši da se Sava više neće vraćati u Srbiju, roditelji mu poslaše veliko blago, nešto za njegove potrebe, a mnogo više da razdeli po svetogorskim manastirima. U jesen 1197. godine. Simeon i Sava kreću u obilazak Svete Gore kako bi se poklonili svetinjama, crkvama i svetim mestima. U Kareji, Ivironu i Velikoj Lavri, zbog značajnih poklona koje su učinili, upisani su kao drugi ktitori. Prilikom ovog hodočašća Simeon i Sava otkrili su zapusteli manastir Hilandar i po povratku u Vatoped izrazili želju da ga obnove. Inače, stari grčki manastir Hilandar osnovao je monah Georgije Hilandaris u X veku. Kada je bilo potpuno jasno da je osnivanje srpskog manastira na Svetoj Gori osigurano, Simeon i Sava pozivaju velikog župana Stefana da i on bude osnivač budućeg manastira. On je to prihvatio i poslao materijalnu pomoć za podizanje manastira. Polovinom 1198. godine u Hilandaru je mogao da se organizuje život malobrojnog bratstva. Smrću Savinom završava se prvo razdoblje u istoriji Hilandara. Njegovi osnivači dali su manastiru tako snažan pečat koji ni potonji vekovi nisu mogli ne da potru, nego ni da bitnije naruše. Srpski kraljevi Stefan Uroš i Stefan Dragutin svojim darovima znatno su uvećali hilandarski zemljišni posed u Srbiji. Izuzetan uspon i materijalni procvat Hilandar beleži za vreme dugotrajne vladavine kralja Milutina (1282-1321.godine). Pored toga, kralj Milutin izveo je više graditeljskih radova u Hilandaru, ali i na manastirskim imanjima van Svete Gore. Najznačajnije od svega jeste izgradnja manastirske Crkve, katolikona na mestu one koju su obnovili Simeon i Sava. (ZIPAPHOTO/Dušan Borković)